Anal fissür, anüsü çizen ince, nemli dokuda yani mukozada küçük bir yırtılmadır. Halk arasında makat çatlağı olarak bilinmektedir. Dışkınız çok sert ya da büyük ise anal fissür oluşabilir. Makat çatlağı, genel olarak dışkılama ile birlikte ağrıya ve kanamaya neden olabilir. Ayrıca, anüsünüzün sonunda anal sfinkter adı verilen kas grubunda, spazmlar yaşayabilirsiniz.
Makat çatlağı, küçük bebeklerde daha çok yaygındır. Ancak her yaştan insanı etkileyebilir. Çoğu anal fissür, artan lif alımı ya da oturma banyoları gibi basit tedavilerle daha iyi hale gelir. Anal fissürü olan bazı insanlar ilaca ya da bazen cerrahi müdahaleye ihtiyaç duyabilir.
Anal Fissür Belirtileri Nelerdir?
Anal fissür belirtileri şunları olabilir;
- Bağırsak hareketi sırasında ve hatta saatler sonra ağrı
- Kabızlık
- Dışkının dış yüzeyinde kan
- Tuvalet kağıdında açık renk (taze) kan
- Anüs ya da anal kanalda görünür bir çatlak ya da yırtık
- Ağrılı olabilen yanma ve kaşıntı
- İdrar yaparken rahatsızlık, sık idrara çıkma ya da idrara çıkamama
- Kötü kokulu akıntı
Anal Fissürün Nedenleri Nelerdir?
Anal fissürlere anüs ve anal kanalda travmaya neden olabilir. Travmaya aşağıdakilerden biri ya da daha fazlası sebep olabilir;
- Kronik (uzun süreli) kabızlık
- Özellikle dışkı büyük, sert ve kuru ise bağırsak hareketine zorlanma
- Uzun süreli ishal
- Anal seks (Ters ilişki)
- Anüse yabancı cisimlerin sokulması
Travma dışındaki nedenler şunlar olabilir;
- Uzun süredir zayıf bağırsak alışkanlıkları
- Aşırı sıkı veya spastik anal sfinkter kasları
- Anorektal bölgede yara
- Crohn hastalığı, ülseratif kolit, cinsel yolla bulaşan hastalıklar veya altta yatan bir tıbbi sorun
- Anorektal bölgeye kan akışında azalma
Makat çağlağı küçük bebeklerde ve doğumdan sonra kadınlarda da yaygındır.
Makat Çatlağı Nasıl Önlenir?
Bebeklerde oluşan çatlaklar için:
Çocuk bezlerini sık sık değiştirin.
Sebep olduğu tespit edilirse kabızlığı tedavi etmeye çalışın.
Yetişkinlerde çatlaklar için:
- Anorektal bölgeyi kuru tutun.
- Alanı yumuşak malzemelerle, nemli bir bezle veya pamuklu bezle silin. Pürüzlü ve kokulu tuvalet kağıdı kullanmaktan kaçının.
- Tüm kabızlık ve ishal vakalarını derhal tedavi edin.
- Rektumu tahriş etmekten kaçının.
Makat Çatlağı Nasıl Tedavi Edilir?
Anal fissür tedavisinin amacı, dışkıyı yumuşak yaparak anal kanal üzerindeki baskıyı azaltmak, rahatsızlığı ve kanamayı ortadan kaldırmaktır. İlk olarak konservatif tedaviler denenir ve aşağıdakilerden birini veya daha fazlasını denenebilir;
- Dışkı yumuşatıcıları kullanarak kabızlığı önlemek, kafein içeren ürünlerden kaçınırken daha fazla sıvı içmek ve diyet ayarlamaları
- Anal kasları gevşetmeye yardımcı olmak için günde birkaç kez 10 ila 20 dakika arasında oturma banyosu
- Anorektal bölgeyi daha nazikçe temizleme
- Tuvalette zorlanmadan veya uzun süre oturmaktan kaçınmak
- Anorektal bölgeyi yumuşatmak için vazelin kullanmak
Bu uygulamalar, çatlakların çoğunu (yüzde 80 ila 90) birkaç hafta ila birkaç ay içinde iyileştirir. Bununla birlikte, tedaviler başarısız olduğunda ve anal çatlaklar devam ettiğinde ya da tekrar geri döndüğünde, aşağıdakiler de dahil olmak üzere diğer önlemler denenebilir;
- Enflamasyonu azaltmak için hidrokortizon içeren fitiller, köpükler veya kremler kullanmak,
- Diğer kremleri ve merhemleri uygulamak. Bunlar ilaçlı bir krem topikal bir kas gevşetici, anestezik bir merhem, nitrogliserin veya kalsiyum kanal blokerini içerebilir.
- Anal sfinktere botulinum toksini tip A (Botox) enjekte edilir. Enjeksiyon geçici olarak anal sfinkter kasını felç eder. ağrıyı hafifletir ve iyileşmeyi hızlandırır.
- Ameliyat
Anal Fissür (Makat Çatlağı) ile ilgili videolar
