Ev Tozu Alerjisi Nedir? Neler Yapılabilir?

Ev tozu alerjisi en sık rastlanan alerji türlerinden biri olarak karşımıza çıkıyor. Aslında alerji genel itibariyle, vücudun herhangi bir bileşene tepki vermesi olarak açıklanabilir. Kişiden kişiye göre hangi maddeye alerji olduğu, belirtiler ve alerjinin dozu değişkenlik göstermektedir.

Mevsimsel rinit, polen ya da gıda alerjisi gibi pek çok türden söz etmek mümkündür. Ancak bunların içinde en zor olanı, belki de ev akarı alerjisidir. Çünkü diğer alerjenlerden uzak kalabilmek olası iken, ev tozuna karşı kendimizi korumak çok daha fazla çaba gerektirir. Evimiz bizim yaşam alanımızdır ve eğer böyle bir durum söz konusuysa köklü değişiklikler yapmak gerekebilir.

İşte biz de bu yazımızda sizlere, ev tozlarına karşı alerjik durum geliştiğinde neler yapılabileceğinden ve bazı belirtilerden söz ediyor olacağız. Konuya ilişkin videolara ise yazımızın sonunda ulaşabilirsiniz.

Ev Tozu Alerjisi Belirtileri Nelerdir?

Her ne kadar adına ev tozu deniyor olsa da, kütüphane, iş yeri ve bunun gibi kapalı alanlarda bulunan, akar adı verilen maddeler, solunum yolunu tutarak alerjik semptomların görülmesine neden olurlar. Peki bu belirtiler nelermiş bir bakalım..

Art arda gelen hapşırma krizleri
Burunda tıkanıklık veya akıntı
Boğazda, damaklarda, gözlerde ve burun içinde kaşıntı hissi
Öksürük (genellikle kuru olsa da nadiren balgamlı)
Hırıltılı solunum ve nefes darlığı
Bazı durumlarda ciltte kızarıklık, kaşıntı ya da kabarcık oluşumu gözlenebilmektedir.

Ev tozu alerjisi (akar alerjisi) astımı tetikleyebilir. Çünkü solunum yollarından nüfuz ederek akciğerlere kadar ulaşması muhtemeldir. Astım gelişen vakalarda ise belirtiler şöyle seyretmektedir;

Nefes alış verişte zorluklar
Göğüs bölgesinde sıkışıklık ve ağrı
Solunum esnasında hırıltı olması ve ıslık sesine benzer tiz bir ses duyulması
Yaşanan solunum sıkıntısına ve öksürük nöbetlerine bağlı olarak gelişen uyku problemleri
Grip ya da soğuk algınlığı gibi hastalıklarda ağırlaşan öksürük ve solunum tablosu

Ev Tozu Alerjisi Kimlerde Görülür?

Günlük yaşantıda hemen hemen herkes tozlara ve akar denilen maddelere maruz kalmaktadır. Ancak bazı kişilerin toleransı çok daha düşük olmakta ve vücut bunu alerjen olarak algılamaktadır.

Bu kişiler genellikle sürekli tozun içerisinde bulunan, bağışıklık sistemi düşük olabilen kişilerdir. Ancak ev tozlarına karşı yaşanan alerjik durumun en büyük nedeni genetik geçişler olarak belirlenmiştir.

Öyle ki; ailesinde akar alerjisi olan bir kişinin de aynı şekilde ev tozlarına karşı alerjik olması çok yüksek ihtimaldir. Dolayısıyla genetiğinde böyle bir sağlık sorunu olan bireylerin daha dikkatli ve özenli olması gerekmektedir.

Ev Tozu Alerjisinin Riskleri Nelerdir?

Akar alerjisi bulunan kişilerin grip veya soğuk algınlığı gibi mevsimsel hastalıklara verdiği yanıt daha ağır olmaktadır. İyileşme süresi uzamakta ve solunum yolları ile ilgili sorun görülme riski artmaktadır.

Kronik sinüzit (sinüslerin sürekli olarak iltihaplanması) ihtimali fazladır.

Astım gelişme olasılığında artış gözlenmiştir. Ev tozu alerjisi olanların astıma bağlı semptomları yönetmekte güçlük çektiği ve bazen de tıbbi müdahaleye acilen ihtiyaç duyabildiği belirlenmiştir.

Ev Tozu Alerjisi Tanı ve Tedavisi Nasıl Olmalıdır?

Hapşırık ve öksürük krizlerinin 1 haftadan uzun sürmesi, solunum sıkıntısının giderek kötüleşmesi ve aktivite sonrası nefes darlığı yaşanması gibi durumların varlığında, alerjiden söz edilebilir. Vakit kaybetmeden uzman bir hekime muayene olunması çok ama çok önemlidir.

Kandan ve solunum testlerinden bakılan parametrelere göre, neye alerjiniz olduğu belirlenecektir. Eğer ev tozu alerjisi teşhisi konulmuş ise, bunun tedavisi genel olarak; anihistaminikler, dekonjestanlar, kortikosteroidler, kromoglikatlar, lökotrien antagonistler adı verilen ilaç grupları ile yapılmaktadır. Doktorunuz, hangi yolun size uygun olacağına karar verecektir.

Ev Tozu Alerjisinden Korunma Yöntemleri Nelerdir?

Kedi veya köpek gibi tüylü evcil hayvanlarınız varsa, onları yatak odanızdan uzak tutun.
Toz barındırması muhtemel olan; halı, perde gibi eşyaları en az düzeyde kullanın ve sıklıkla, antibakteriyel ürünlerle temizlendiğinden emin olun.
Ortamdaki nem oranı arttıkça tozların havada daha çok yer kaplayacağı ve solunum problemleriyle karşılaşılabileceği belirlenmiştir. Bu nedenle nemi %50’nin altında olacak şekilde ayarlayın.
Özellikle yatak odanızın sıcaklığının yüksek olmamasına özen gösterin. İdeal sıcaklık değerinin 18-22 derece olduğunu unutmayın.
Çarşaf, yastık kılıfı ve nevresimlerinizi mutlaka haftada 1 kez değiştirin ve 60 derecelik ısı ile yıkayın.
Yün yatak ya da battaniye kullanımından kaçının. Bunun yerine sentetik yorgan ve yastık tercih edin.
Sıklıkla nemli bez yardımı ile tozların alınmasına ve anti alerjik elektrik süpürgesi kullanılmasına önem verin.