İdrar kaçırma, özellikle kadınlarda daha sık rastlanan ve toplumumuzda yaygın görülebilen bir sağlık problemidir. Bu sorun fiziksel olduğu kadar psikolojik sağlığı da olumsuz yönde etkilemektedir. Özgüven problemleri, kendini hasta gibi hissetme, cinsellikten kaçınma, sosyal ortamlarda uzun süre kalmayı reddetme ve yalnızlaşma gibi bir takım sıkıntıları da beraberinde getirmektedir.
Hemen hemen her sağlık sorununda olduğu gibi buradaki ana slogan da aslında; ‘’erken teşhis hayat kurtarır’’ olmalıdır. Bu problem fark edildiği ilk dönemde uzmana başvurulduğunda; yapılacak tetkikler ışığında, nedene yönelik tedaviyle büyük ölçüde iyileşme sağlanabilmektedir.
İdrar kaçırmanın birçok çeşidi bulunmaktadır. Örneğin hapşırma, gülme veya eşya taşıma esnasında olduğunda, sinirlerin ve kasların zayıfladığından şüphelenilebilir. Öte yandan hasta aniden sıkışıklık hissederek idrar kaçırabilir.
Bir diğer çeşidi ise; mesanenin dolduğunun hissedilmemesine bağlı olarak, sıkışmadan idrarın taşması şeklinde açıklanabilir. İlerleyen yaşa bağlı olarak bu sorunun görülme sıklığı da artış göstermektedir. Hastaların büyük bir kısmı; utanma, çekinme ve buna bağlı erteleme davranışı nedeniyle hekime başvurmayı geciktirmektedir. Bu da tedavinin başarı şansını azaltan en önemli faktör olmaktadır.
İdrar Kaçırma Riski Yüksek Olan Durumlar
- Hamilelik, doğum, menopoz gibi etmenler ve kadın anatomisinin getirdiği doğal akış
- Aşırı kilolu olmak (obezite)
- Sigara kullanıyor olmak
- Genetik yatkınlık (diğer aile fertlerinde bu sorunun var olması)
- MS, Parkinson, beyin tümörü, Alzheimer, felç gibi nörolojik hastalıklar
- Diyabet hastalığı
- İdrar yolunu tutan hastalıklar (taş, enfeksiyon, tümör gibi…)
- Mesanenin aşırı derecede aktif olma sorunu
- Ağır egzersiz yapılması
- Kullanılan bazı ilaçlar
- Aşırı kafein alımı
- Hormonel değişiklikler
- Kronikleşmiş bağırsak problemleri (kabızlık gibi)
İdrar Kaçırmayı Önlemek İçin Neler Yapılabilir?
- İdrar kaçırma problemi çoğu zaman pelvik taban kaslarının zayıflaması ile ilgilidir. Bu nedenle alanında uzman bir hekim veya fizyoterapist eşliğinde gerekli kontroller yapıldıktan sonra, verilen egzersiz programlarının uygulanması gerekmektedir. Böylece bu kasların kuvvetlenmesi ve idrarı tutabilme yetisi sağlanabilir. (Kegel egzersizi v.b)
- Sigara kullanımı sonlandırılmalıdır. Sigaranın içerisinde yer alan zararlı maddelerin, idrar yollarını, mesaneyi ve kasları da olumsuz yönde etkilediği unutulmamalıdır.
- Ağır egzersizler veya ağırlık kaldırma çalışmaları yapılmamalıdır. Bunlar kas sistemini aşağıya çekerek zayıflamalarına neden olabilirler.
- Fazla kilolarınızı vermek için bir diyetisyenden yardım alın. Vücutta fazladan bulunan yağ dokuları, zaman içinde mesaneye baskı yaparak idrar kaçırmaya yol açabilmektedir.
- Kronik kabızlık sorunu yaşıyorsanız bununla ilgili muhakkak tedavi olun. Çünkü zor dışkılama ve buna bağlı olarak ıkınma davranışı kasların zorlanması anlamına gelmektedir.
- Sıvı alımını azaltmayın. Bu böbrek sağlığınızı korumanız ve mesanenizin kapasitesini daraltmamanız açısından önem taşımaktadır. (Yalnızca uykudan 2 saat önce beslenmeyi kesmeniz yeterli olacaktır.)
- Şeker oranı yüksek ve yapay tatlandırıcı içeren içeceklerden, alkolden, kafeinden, gazlı içeceklerden, çikolatadan, baharatlı yiyeceklerden ve yüksek dozlarda C vitamini barındıran gıdalardan (turunçgiller gibi) uzak kalmaya özen gösterin. Bu tür besin maddelerinin idrar hacmini arttırdığı gözlemlenmiştir.
Bu sorunun tedavisi için öncelikle gerekli tetkiklerin yapılması ve altında yatan sebebin tespit edilmesi gerekir. Sonrasında ise kişiye özel olarak; ilaç tedavisi, kas egzersizi, botoks enjeksiyonu, östrojen tedavisi ve cerrahi operasyon gibi seçenekler sunulabilmektedir.
