Ayçiçek Yağı Nedir, Yağ Krizi Neden Oluştu?

Ayçiçek Yağı Nedir?

Ayçiçek yağı nedir, ayçiçeği bitkisinin tohumlarından elde edilen sarımsı, hafif tadı olan bir bitkisel yağdır. Yapısında çok sayıda doymamış yağ asidi bulunur ve sıklıkla beslenme amaçlı kullanılır. Ayrıca biyodizel üretiminde ve ilaç endüstrisinde kullanılmaktadır. Ayçiçek yağı, dünyadaki en verimli dört bitkisel yağdan biridir. Soğuk presleme ile elde edilen ayçiçek yağı genellikle açık sarı renktedir.

Isıl presleme ile elde edilirse rengi kırmızıya döner. Presleme sonrası uygulanan ekstraksiyon ve saflaştırma işleminin uygulanması ile yağın rengi tekrar uçuk sarı ve açık olur. Ayçiçek yağı neredeyse kokusuzdur. Güzel kokuyorsa, hafif bir aromatik yağ aroması veya daha çok fıstık fındığı gibi bir kokusu olduğunu anlayabilirsiniz. Lezzet genellikle hafiftir.

Ayçiçek Yağının Faydaları Nelerdir?

Ayçiçek yağı yemeklerde domuz yağı ve hayvansal yağlar yerine kullanılır.
A, D, E, K vitaminlerini içerir. Bunlar herkesin alması gereken vitaminler.
Çoklu doymamış yağ asitleri içerdiğinden beyin gelişimine olumlu etkisi vardır.
Kan basıncını, kan dolaşımını ve kolesterolü düzenlemek için sağlıklı bir yağ seçimidir.
Astım hastalarını rahatlatan bir yağdır. Astım ataklarının etkilerini en aza indirgeme özelliğine sahiptir.
Ayçiçek yağının faydalarından biri de şeker hastalığı olan kişilerin insülin ihtiyacını karşılayabilmesidir.
Hayvansal yağlara kıyasla metabolizma üzerinde daha güçlü bir etkiye sahiptir.
Omega-3 içeriği sayesinde vücutta enfeksiyon riskini ortadan kaldırır ve hücrelerin yenilenmesini sağlar. Hücreleri yenilediği için kozmetikte tercih edilir.
E vitamini sayesinde bağışıklık sistemini güçlendirir ve kalp hastalığı riskini önler. Vücut için bir antioksidan olarak kabul edilir.

Ayçiçek Yağının Zararları Nelerdir?

Kızartma tercih edildiğinde bir kez kullanılmalıdır. Birçok kez ısıtılan ve bekletilen yağ sağlık açısından tehlikeli olabilir. Kanser riski taşır.
Aşırı tüketimi kişinin sivilce ve yağlı his yaşamasına neden olabilir. Sağlık açısından tehlikeler görmek istemiyorsanız öğünlerinize yeteri kadar ekleyip kullanmanız önerilir.
Aşırı tüketim de venöz tıkanıklığa neden olabilir. Bu durum aynı zamanda sizi kalp hastalığına da hazırlar.
Kadınlarda menopoz döneminde aşırı ayçiçek yağı tüketimi meme kanseri riskini artırmaktadır.
Erkeklerde prostat kanseri riski taşır. Olası hastalıkları önlemek için ölçülü kullanmak gerekir.

Ayçiçek Yağının Üretimi Nasıl Yapılır?

Ayçiçek yağı elde etmek için önce olgun bitkilerin tohumlarını alınır. Bu tohumlar daha sonra soyulur ve öğütülür. Bu işlemlerden sonra birçok bitkisel yağdan yağ elde etme şekli olan soğuk pres kullanılmaktadır. Burada yağ, soyulmuş ve öğütülmüş fındıklardan elde edilir. Ayrıca büyük fabrikalar genellikle sıcak presleme yöntemini kullanır. Sadece bu yöntemin kullanıldığı durumlarda yağ, istenmeyen partikülleri gidermek için ek bir saflaştırma işleminden geçer. Üretilen yağ satılmadan önce depolanır. Bu süreçte bazı şartlara dikkat edilmesi gerekmektedir. Bitkisel yağlar genellikle 20 °C’nin altında, doğrudan güneş ışığından korunarak saklanmalıdır. Bu koşullar sağlandığında ayçiçek yağı bozulmadan 12 aya kadar saklanabilir.

Ayçiçek Yağında Neden Kriz Var?

Ayçiçek yağı stoklarıyla ilgili iddialar vatandaşların pazara akın etmesine neden oldu. Birkaç saat içinde meydana gelen fiyat artışı etikette görülebilir. Haberin nedeni, dünya ayçiçek yağı pazarının en büyük iki oyuncusu olan Ukrayna ile Rusya arasındaki savaş denilebilir. Ayçiçek yağı tüketimi, sıkı tedarikler ve tükenen stoklardan bahsederek zarar görebilir.

Ayçiçek yağı pazarında Rusya ve Ukrayna en büyük iki oyuncu. Bu, iki ülke arasındaki bir savaşın dünya ayçiçeği pazarını büyük ölçüde etkileyeceği anlamına geliyor. Ukrayna’nın ana ayçiçek yağı nakliye limanı Chernomorsk, Rus işgalinin başlamasından bu yana kapatıldı. Sonuç olarak, dünya pazarında ayçiçek yağı fiyatı keskin bir şekilde arttı. Ukrayna limanlarının ne zaman yeniden açılacağı belli değil. Satıcılar ise mücbir sebepler nedeniyle taahhütlerinin ertelenmesini istiyor.