Irkçılık Nedir? Son yıllarda dünya genelinde oldukça fazla yaşanmaya başlanan ırkçılık olayları, 2020 yılında adeta hat safhaya çıktı. Amerika Birleşik Devletleri‘nde George Floyd‘un öldürülmesi ile birlikte başlayan gösteriler tüm dünyaya yayıldı. Fakat yine de ırkçı davranışların önüne geçilmedi.
8 Aralık 2020 günü Fransa’da oynanan Paris Saint-Germain – İstanbul Başakşehir FK Şampiyonlar Ligi Grup Maçları’nda tüm dünyayı şoke eden bir olay yaşandı. Maçın 4. hakemi Rumen Constantin Sebastian Coltescu, Başakşehir FK teknik ekibinde görev yapan Pierre Webo‘ya ırkçı ifadeler kullandı. Webo’ya “negro” diyen hakem görevden alınırken maç iste 9 Aralık 2020 20:55’e ertelendi.
Negro, “beyaz olmayan, siyah” anlamına gelmektedir. Son günlerde ırkçılığa karşı “Siyahların hayatları da değerlidir” anlamına gelen “Black Lives Mater” cümlesi kullanılmaktadır.
Tüm dünyaya özellikle de futbol kamuoyunu şoka uğratan bu olay sonrasında insanların kafalarında pek çok soru işareti oluştu. Bu soru işaretlerini gidermek için size bu yazıyı yazma gereği duydum. İlk olarak en çok merak edilen sorulardan bir tanesi olan “Irkçılık Nedir?” sorusu ile başlayalım.
Irkçılık Nedir?
Irkçılık, bir kişinin ten rengi ya da ırkı sebebi ile diğer insanlara göre daha aşağı bir statüde olduğunu ima eden veya direk söylenen herhangi bir tutum veya davranıştır. Irkçılığa neden olan şakalar ya da yorumlar arasında taciz, tecavüz, el şakaları, sözlü şakalar, ten rengi ve ırk ile alakalı hakaretler, psikolojik ve fiziksel şiddet yer almaktadır.
Irkçılık, insani hizmetlere erişimden ya da istihdam, eğitim, eğlence, spor ve sosyal faaliyetlerde yer almaktan doğrudan ya da dolaylı olarak dışlayabilir. Belirli grupları dezavantajlı duruma getiren politikalar, koşullar ya da uygulamalar yolu ile sistemik veya kurumsal düzeyde de gerçekleşebilir.
Irksal Zorbalık Nedir?
Irkçı zorbalık ya da taciz, bir kişinin ırkından veya ten renginden dolayı reelde veya online ortamlarda sözlü, fiziksel ya da duygusal tacize maruz kalmasıdır. Çocuklar ve gençler için, okulda ırkçı zorbalık, en yaygın ırkçılık olayları arasında gösterilmektedir.
Irk Ayrımcılığı Nedir?
Irk ayrımcılığı, bir kişiye ırkı, rengi, kökenleri, ulusal veya etnik kökenleri ya da göçmenlik statüleri nedeni ile benzer durumdaki başka bir kişiye göre daha kötü bir davranış sergilemektir.
Bazen ayrımcılık, insanlara bariz bir şekilde farklı davranmayı içerebilir. Örnek vermek gerekirse, bir otobüs ya da taksi şoförü ırkı veya ten rengi nedeniyle bir yolcuyu almayı reddedebilir. Bu duruma “doğrudan ayrımcılık” adı verilir.
Bazen ayrımcılık herkes için aynı olan ancak belirli bir ırk, renk, din ya da kökene sahip insanlar üzerinde haksız bir etkiye sahip olan bir kural veya politikadan kaynaklanır. Örneğin, siyahi bir futbolcu tribüne kendi ülkesine özgü bir kıyafet ile girmek ister ve buna izin verilmezse buna “dolaylı ayrımcılık” denir. Bu durum başörtülü insanlar için de geçerlidir.
Irkçı İnsanlar Ne Yapar?
Irkçılığa maruz kalan pek çok insan vardır. Aşağıdaki durumlar ırkçı davranışların en bariz belirtileridir.
Irkçı bir insan;
- Onlarla oyun oynamayı ya da yanlarına oturmayı reddeder.
- Onları sosyal gruplardan dışlar.
- Kıyafetleri, yemekleri ya da görünüşleri ile dalga geçer.
- Aksanlarını ya da hareketlerini alaya alır ve taklit eder.
- Ailelerine ya da kültürel özelliklerine yönelik aşağılayıcı dil kullanır.
- Basmakalıp açıklamalar yapar.
- Kültürel geçmişlerine dayalı olarak yetenekleri hakkında varsayımlar yapar.
- Onları kültürel ya da dini inançlarına aykırı faaliyetlere katılmaya zorlar.
- Ana dillerini konuşmalarına izin vermez.
- Çeşitli suçları onların üstüne atar.
- Kültürel geçmişleri nedeniyle kavga çıkarır ve fiziksel saldırıda bulunur.
- Başörtüsü takan bir bayanı örtüsünü çıkarması için baskı yapar.
- Kılık kıyafetinden dolayı bir ortama kabul etmez.
- Ülkesinin yöresel yemekleri ile dalga geçer.
- Gelenek ve göreneklerini tiye alır.
Irkçılık Nedir? ile ilgili videolar
