2022’de En Çok Kazandıran Sektör ve Ürünler
2022’de en çok kazandıran sektör sizce hangisi olabilir? Türkiye’de faaliyet gösteren onca sektör arasında sizce hangi sektör birinci sırada ve aynı zamanda ihracat şampiyonu oldu?
En çok kazandıran iş sektörlerini anlattığım bu yazıda “Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı, Strateji ve Bütçe Başkanlığı, Temel Ekonomik Göstergeler (kaynak 1),” “TUIK (kaynak 2)” ve “Türkiye’nin Sektörlere göre ihracat Hacmi 2021-2022 (Turkey’s Export Volume by Industry In 2021-2022)” başlıklı kaynaklardan yararlandım.
Sektörlerin Aktif Büyüklük Sıralaması
TUIK 2022 Toplulaştırılmış Bilanço raporuna göre firmaların aktif büyüklüğü açısından Türkiye’de her yıl olduğu gibi “imalat” sektörü açık ara farkla diğer sektörlerden daha fazla kazandırmıştır. İmalat sektörü yaklaşık 8 trilyon TL aktif büyüklüğü ile birinci sırada olurken, ikinci sırayı yaklaşık 6 trilyon TL ile toptan ve perakende ticareti ve motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı sektörü aldı. Üçüncü sırada ise 3 trilyon TL bilanço büyüklüğü ile inşaat sektörü yer alıyor.
Özetlemek gerekirse, Türkiye’de sektörel aktif büyüklük sıralaması aşağıdaki gibidir:
- İmalat Sektörü
- Toptan ve perakende ticareti; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı
- İnşaat Sektörü
En Çok Kazandıran Sektörler
Türkiye’de 2022 yılında en çok kazandıran sektörleri incelemek için tek başına aktif büyüklük sıralamasına bakmak yeterli değildir.
Bilanço Büyüklüğü Karlılığı Göstermez
Bilanço büyüklüğünün karlılık açısından birincil önemde olmadığını basit bir örnekle açıklamak gerekirse, Türkiye’de en fazla işletme toptan ve perakende ticaret sektöründedir ama aktif büyüklük açısından tam tersi bir oran söz konusudur.
Başka bir deyişle, imalat sektörü neredeyse %50 az istihdamla toptan ve perakende ticareti işletmelerinden %25 fazla kazanmıştır. Üretim her zaman kazandırır mottosunu kanıtlayan bu durum, Türkiye’de en çok para kazandıran sektörleri daha dikkatli incelememiz gerektiğini hatırlatır.
En Yüksek Net Zarar Gayrimenkul Faaliyetleri Sektöründe
TUIK Sektör Bilançoları 2022 raporuna göre gayrimenkul faaliyetleri sektörü, 2022 yılını yaklaşık 21 milyar TL ve eğitim sektörü ise yaklaşık 1,5 milyar TL net zarar ile tamamladı.
En yüksek yurt dışı satış imalat sektöründe gerçekleşti
Yurt dışı satışlar bazında incelendiğinde en çok para kazandıran sektörler daha net ortaya çıkmaktadır. İmalat sektörünün ezici üstünlüğü olduğundan imalat sektörü içindeki en çok kazanan sektörlere bakmak gerekiyor.
Yukarıdaki tabloya göre 2022’de ihracattan en çok para kazanan sektörler aşağıdaki gibidir:
- Motorlu taşıtlar ve römorklar: 28.048 milyar dolar
- Ana metal imalatı: 26.690 milyar dolar
- Gıda ürünleri imalatı: 21.456 milyar dolar
- Giyim eşyası imalatı: 19.815 milyar dolar
- Kimyasallar ve kimyasal ürünlerin imalatı: 18.416 milyar dolar
2022 En Çok İhraç Edilen Ürünlerimiz
Nihayet en çok ihraç edilen ürünler listesine geldik. Sektör isimleri, Türkiye’de en çok kazanan sektörleri anlamamızda yardımcı olsa da fazlasıyla genel bir bakış açısı sunuyor.
- Motorlu taşıtlar, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları ile bunların parça ve aksesuarları: 26,8 milyar dolar
- Kazanlar, makineler, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler, bunların parça ve aksesuarları: 22,6 milyar dolar
- Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılması ürünleri, bitümlü maddeler, mineral mumlar: 16,4 milyar dolar
- Demir-çelik: 14,6 milyar dolar
- Elektrikli makine ve cihazlar, ses kayıt cihazları, televizyon görüntü-ses kayıt cihazları ile parça ve aksesuarları: 13,7 milyar dolar
- Plastik ve plastikten mamul ürünler: 11,5 milyar dolar
- Örme ve tığ işi ürünler ve bunlardan eşyalar: 11 milyar dolar
- Demir-çelik eşyalar: 10,5 milyar dolar
- Değerli veya yarı değerli taşlar, değerli metaller, inciler, imitasyon mücevherler ve madeni paralar: 10,2 milyar dolar
- Örme olmayan ürünler ve bunlardan eşyalar: 8,45 milyar dolar
Sık Sorulan Sorular
Türkiye’de en çok kazandıran gıda sektörü müdür?
Hayır. Türkiye’de uzun yıllardır en çok kazandıran gıda sektörü değildir. 2022 yılında en yüksek net kar imalat sektöründe ve en yüksek net zarar gayrimenkul faaliyetleri sektöründe gerçekleşti (TUIK Bülten, Sektör Bilançoları 2022)
Türkiye’de en çok kazandıran sektör hangisidir?
Türkiye’de en çok kazanan ve kazandıran sektör imalat sektörüdür. İmalat sektörü içinde ise ihracat büyüklüklerine bakıldığında motorlu kara taşıtı ve römorklar ile ana metal sanayi, ihracat hacmi açısından ilk iki sıradadır.
Türkiye’den en çok ihraç edilen ürünler hangileridir?
Türkiye’den en çok motorlu taşıtlar, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları ile bunların parça ve aksesuarları ihraç edildiği görülüyor.
Tekstil sektörü neden ilk üçte değil?
Tekstil ve özellikle de hazır giyim sektörünün ciddi sıkıntılar yaşadığını görmekteyiz. Hazır giyim sektörü ile ilgili gelişmeleri yakından takip ediyor olacağız.
