Üstün zeka; akademinin seçkin alanlarında, yaratıcı zeka gerektirecek durumlarda ve sanatsal dallarda, liderlik özelliği ile birlikte, yaşıtlarına oranla çok daha yüksek seviyede performans gösterme halidir. Bu durumun avantajları olduğu kadar dezavantajları da mevcuttur elbette! Ailelerin kimi zaman gurur, kimi zaman ise endişe duyduğu bir süreçten söz ediyoruz aslında!
Bu gruba mensup olan çocukların okulları, yönlendikleri akademik ya da sosyal alanlar ve özel hayatları, zeka düzeyi normal sınırlardaki bireylere göre oldukça farklılık göstermektedir. Aksi takdirde uyumsuzluklar ve çatışmalar kaçınılmaz olacaktır. Peki olağan dışı gelişim gösteren bu çocukları nasıl ayırt edebiliriz?
İşte biz de bu yazımızda sizlere, zekası üstün vasıflarda olan çocukların özellikleri ile ilgili bilgiler veriyor olacağız. Böylece farkındalık oluşacak ve gerekli yönlendirmeler yapılarak, bu çocuklarımızın desteklenmesi kolaylaşacaktır. İlgili videolara ise, yazımızın sonunda ulaşabilirsiniz.
Üstün Zekalı Çocukların Özellikleri
Erken Gelişim İle İlgili Özellikler
- Yürüme, konuşma, dil bilgisi ve hareket kabiliyeti açısından yaşlarına göre önde olurlar.
- Okumaya, yeni bilgiler edinmeye, araştırmaya çokça meyillidirler, bellekleri aynı yaş grubundaki diğer çocuklara kıyasla, edinilen bilginin çok daha fazlasını kayıt altında tutar.
- Konuşmalara, kazanımlara, duygu ve davranışlara karşı beklenenin üzerinde bir hassasiyet ve duyarlılık gösterirler.
Genel Özellikler
- Her şeyi merak etme, araştırma ve anlamlandırma arzusu
- Sürekli soru sormak ve verilen cevaplardan yeni konular, yeni sorular üretmek
- İlgi alanının oldukça geniş olması, faaliyetlere verilen önem
- Yüksek odaklanma ve konsantrasyon becerisi, dikkatinin kolayca dağılmaması
- Üstün zekalılarda görülen hareketlilik, aşırı enerjik bir yapı
- Kuvvetli bir hafıza ve kayıt yeteneği
- Verilen bilgiyi işleme hızının ve anlama kapasitesinin gelişmişliği
- Üstün zekalılardaki; dil becerisinin ve kelime haznesinin yaşının gerekliliğinden fazla olması
- Gözlem yapabilme becerisi
- Analitik zekanın gelişmişlik seviyesi, neden-sonuç ilişkisini rahatça kurabilme
- Akıl yürütme, problem çözme ve kriz yönetme kabiliyetinin beklenenin üzerinde olması
- Soyut düşüncelere ağırlık verebilme, soyut kavramlara doğru anlamları, yaşından önce yükleyebilme yetisi
- Akademik anlamda yüksek başarılar elde etme
- Okumaya, kitaplara ve yeni kazanımlara düşkünlük
- Hayal gücünün genişliği ve yaratıcı zeka seviyesinin yüksekliği
- Özerklik ve bağımsızlık duygularının yoğunluğu
- Mizah duygusunun gelişmesi ve ince esprilerin alt metninin okunabiliyor olması
- Birbiriyle bağımsız gibi duran olaylar, durumlar, kişiler veya nesneler arasında bağlantı kurabilme becerisi
Üstün Zekalı Çocukların Duyuşsal Özellikleri
- Öğrendiği her bilgiden büyük keyif ve haz duyma
- Motivasyonunun, enerjisinin ve algı düzeyinin daima yüksek olması
- Yeniliklere açık olma
- Kendisinin farkında ve öz güvenli olma
- İstikrarlı tavır
- Yüksek otokontrol ve bilinç düzeyi
- Kendini olabilecek en doğru şekilde ifade edebilme becerisi
- Empati yeteneğinin gelişmişliği
- Risk alabilme ve konfor alanından çıkabilme özelliği
- Estetik içeren her şeye karşı yüksek farkındalık
- Monotonluktan çabuk sıkılma
- Özgün ve nitelikli olma
- Dünya ile ilgili ve çevresel meselelere karşı duyarlı olma
- Aşırı duygusal tepkiler verebilme ve yoğun ilişkiler yaşama
- Ahlaki değerlerin ve etik davranışların her daim önemli olması
Üstün Zekalı Çocukların Yetenek Alanları
Müzik Alanında Özel Yetenek Sahibi Olmaları
- Ritim, melodi ve notalara çok ama çok ilgilidirler.
- Şarkı söyleyen kişilere uyum sağlayarak hemen eşlik etmek ister ve bunu başarırlar.
- Müziği duyguları aktarmanın etkili bir yolu olarak değerlendirirler. Şarkı sözlerini ve müziklerini çok kolay öğrenirler.
- Müzisyenler, şarkılar, plaklar ve müziğe dair pek çok şey ile alakalı koleksiyon yapabilirler.
Üstün Zekalıların Resim İle İlgili Yetenekleri
- Çok farklı ve çeşitli konularda resim yapmaya heveslidirler.
- Resimleri asla basit bir çizimden ibaret değildir. Derinlik içerir ve uygun parçaları birleştirirler.
- Sanatsal etkinliklere, ressamlara, galerilere aşırı ilgilidirler.
- Sabun, çamur ya da plastik gibi nesneleri üç boyutlu çalışmalar yapmak için kullanabilirler.
Fen Alanındaki Yetenekleri
- Tek başlarına proje geliştirme, deney yapma, fikir ve hipotez üretme gibi çalışmalar yapabilirler.
- Bilimsel çalışmaları inceleyip, gözlemleriyle ve topladıkları verilerle birleştirerek, yorum yapabilirler.
- Uzaydaki bağlantılara karşı merak duyarlar ve fikir yürütürler.
- Problemleri çözerken karmaşık yöntemlerden yararlanabilirler.
Matematik Alanındaki Yetenekleri
- Sıra dışı matematiksel işlemler yapmaya meyillidirler.
- Analiz, sentez ve değerlendirme üçgeninin her aşamasını etkin şekilde yerine getirirler.
- Matematiği farklı kategorilere entegre ederek de kullanabilirler.
- Yaşlarının üzerindeki problemleri kolaylıkla çözebilirler.
Sosyal Alandaki Yetenekleri
- Yaratıcı öyküler kurgulayıp yazabilirler.
- Sosyolojik anlamda eleştirel bir bakış açısına sahiptirler.
- Organizasyon ve iletişim becerileri oldukça gelişmiştir.
- Kitaplara karşı özel ilgileri mevcuttur. Gerçek bir okuyucudurlar.
Üstün Zekalı Çocukların Özellikleri İle İlgili Video
