Ramazan Bayramının Diğer Adı
Idd (Uganda konuşma dili), Idul Fitri (Arapça), Bajram (Arnavutça), Eid Nimaz (Sindhî), Boboran Siyam (Sundan), Cheriya Perunnal (Malayalam), Hari Raya Puasa, Hari Lebaran, Aidilfitri (Malezya, Singapur, Brunei), Eyd-i Remezanê veya Eyd-i Rojı (Kürtçe), Rojar Eid (Bangladeş), Korite (Senegal), Uroë Raya Puasa (Acehnese), Eid Nimaz (Sindhî), Hari Lebaran (Endonezya), Choti Eid (Urdu), Sallah (Hausa), Nonbu Perunaal (Tamilce), Kochnay Akhtar (Peştuca).
Gelenekler
Çocuklara bayram harçlığı ya da şeker vermek, yeni ve temiz bayramlık giysiler giyinme. akrabaları, aile büyüklerini ve tanışları ziyaret etme. Ziyarete gelen misafirlere tatlı ikramında bulunma.
Ramazan Bayramı
Bayram, Ramazan ayının sonunda kutlanması nedeniyle bu adla anılır. Kelime anlamı Arapça’da ramad (‘kuru sıcak’) kökünden gelmektedir. Nedeni büyük bir ihtimal ile ibadetin uygulandığı ilk zamanlar yaz aylarına denk geldiği içindir.
Şeker Bayramı
Bayram, Osmanlı dönemindeki adıyla “Iyd-ı Fıtır” adından Türkçeye kazandırılmıştır. Iyd bayram anlamına gelmektedir. Fıtır ise fitre ya da fıtra sadakası olarak akıla gelen oruç tutması pek mümkün olmayan durumdaki Müslüman’ların verdikleri sadakadır. Aynı zamanda şükür sadakası olarak da bilinmektedir. Bir inanca göre bu “şükür” kelimesi yıllar geçtikçe “şeker”e evrilmiştir. Bir başka inanca göre ise Şeker Bayramı adı, Bayramda şeker ve hurma yeme geleneğine dayandırılır.
Adlandırma sorunu
Şeker Bayramı ya da Ramazan Bayramı adları, Türkiye’de politikaya dokunmuş bir tartışmanın ürünüdür. Ramazan Bayramı adının doğru olduğunu savunanlar, Şeker Bayramı adını söz konusu bayramın dini öneminden uzaklaştığı nedeniyle tercih edilmez.
Şeker adını savunanlar ise, bu adın dikta edilerek değil tarihi adlardan değişerek günümüze kadar geldiğini, Ramazan ayında olacak şekilde değil Şevval ayında startının verildiğini söyleyerek, ramazan ayını dindarlaşmaya dair dikta olarak görür.
Ramazan Bayramı, Ramazan ayında tutulması farz olan orucun da sonuna gelindiğini ifade eder. Şevval ayının birinci günü aynı zamanda Ramazan Bayramı’nın ilk günüdür ve o gün oruç tutulmaz.
Ramazan Bayramı’nın birinci günü sabahında tüm camilerde bayram namazı kılınır. Bayram namazını camide yalnız erkekler kılar. Bayram namazından hemen sonraysa hutbe okutulur. Bayram süresince arkadaş, akraba, aile büyüklerini ziyaret ederek bayramlarını kutlarlar. Ziyaretler sırasında genelde tatlı, kolonya ve şeker ikram edilir.
Bayramda temiz kılık kıyafet ve bakımlı olmak bir adettir. Herkes bayram için almış olduğu yeni kıyafetlerini giymek ister. Ailelerin bütçeleri el verdiği kadar çocuklara yeni bayramlık kıyafetler alınır. Yaşça büyükler ellerini öpüp bayramını kutlayan çocuklara harçlık verirler. Çocuklar ise arkadaşlarıyla bir araya gelerek kapı kapı gezerek şeker toplarlar.
Müslümanlar zekat görevini bu bayramda yerine getirirler.
