Posta Kodları Nasıl Oluştu?
Postanın Tarihi
Posta bölgeleri ve kodları nötr konular gibi görünebilir. Oysa ekonomik, toplumsal ve kültürel bir önemleri vardır. ABD’de 90210 (Beverly Hills, California) ile 02138 (Cambridge, Massachusetts) posta kodları, Hollywood filmleri ve Harvard Üniversitesi sayesinde adeta bir marka özelliği taşırlar. National Geographic dergisi belli bir posta koduna sahip bir topluluk hakkında, düzenli aylık makale bile yayımlamıştı.
Posta kodları 1941’de Almanya’da kısa bir süre kullanıma girdi ama ilk olarak İngiltere’de yerleşik kullanıma geçti. Rowland Hill’in kenti sınır çizgisiyle on bölgeye ayrılmasının ardından, Londra 1857-58 numaralı bölgeleri almıştı. Söz konusu bölgeler, EC (Doğu Merkez), WC (Batı Merkez), NW (Kuzey Batı), N (Kuzey), NE (Kuzey Doğu), E (Doğu), SE (Güney Doğu), S (Güney), SW (Güney Batı) ve W (Batı) idi. 1866’da yer ölçümcü Anthony Trollope’nin (romancı) yayımladığı bir raporun ardından, NE ile E bölgesi birleştirildi, ardından S de SE ve SW bölgesine ayrıldı. 1917’de, savaş sırasında, erkeklerin yerini dolduran kadın mektup ayırıcılara yardımcı olabilmek için Londra kazalarına bir seri numarası eklendi. Örneğin, Islington N1, Fulham SW6 gibi.
Posta Ayırma Mekanizması
Nihayet, 1959’dan 1970’lerin başına kadar, posta ayırma mekanizmasıyla mevcut posta kodları belirlendi. Sistemin ana ilkesi PO1 3AX posta koduyla açıklanabilir. Po1 kodu, PO bölgesini (ki bunlardan İngiltere’de 121 tane vardır) belirten dış kod ile Yöre 1’den oluşur (bir bölgede yaklaşık 20 posta kodu yöresi yer alır); 3AX kodu, Sektör 3’ü (bir sektörde yaklaşık 300 adres vardır) ve onun içindeki AX birimini (birim başına yaklaşık 15 adres düşer) belirten bir iç koddur. Bazı Londra posta kodları da dahil pek çok istisnası olsa da, genellikle İngiltere posta kodunun ilk bir veya iki harfi, örneğin Portsmund için PO gibi, tanımladığı bölgenin harflerine karşılık gelir.
Posta Kodu Kuşakları
Posta kodu kuşakları, 5 basamaklı posta kodu ABD’de 1963’te, Kuşak Geliştirme Planı’nın bir parçası olarak ilk kez ortaya çıktı. İlk basamak, 0-9, bir eyaletler grubunu temsil eder; ikinci ve üçüncü basamaklar grup içindeki bir bölgeyi veya belki büyük bir şehri; dördüncü ve beşinci basamaklar ise daha spesifik alanları, örneğin küçük kasabalar veya şehir bölgelerini temsil eder.
Kuzey Amerika Bölgesinde Posta Kodları
New York City içinde, Staten Island ve The Bronx’un posta kodları New England, Porto Riko ve US Virgin Islands’da; en yüksek kodlar ise California, Hawaii ve Alaska’dadır. Washington DC içi ve çevresindeki ABD idari makamlarının kodları, tam mahallerinden bağımsız olarak, 10100 ile 20599’la başlar. Sistem pek çok hata barındırdığı için 1983’te “Posta+4” veya “ek kodlar” diye bilinen,9 basamaklı posta kodu devreye sokulmuştur. (Buna karşılık kıta Avrupa’sında daha çok 4 veya 5 basamaklı sistem kullanılır ve bu sistemde kimi zaman ülkeyi temsil eden bir harfle başlayan (örneğin Almanya / Deutschland için D) bölgeler ile alt bölgeler belirtilir.
l
Türkiye’de uygulanan 5 rakamlı posta kodu sistemine göre, ilk iki rakam il plaka kodunu, son üç rakamsa o ilin sınırları içindeki dağıtım grubu ya da birimini gösterir.