Tam adı: 7 Haziran 1942
Doğum tarihi:Muammer Muhammed Ebu Münyar el-Kaddafi
Doğum yeri: Qasr Abu Hadi, Libya
Boyu: –
Burcu: İkizler
Ailesi: –
Eşi: Safiye Ferkaş ( 1970–2011), Fethiye Nuri Halid (1969–1970)
Çocuk (ları): Muhammed Kaddafi, Seyf El İslam Kaddafi, Ayşe Kaddafi, Anibal Kaddafi, Hamiş Kaddafi, Mutaassım Kaddafi, Seyf El Arap Kaddafi, Milad Ebuzziya Kaddafi (evlatlık), Hannah Kaddafi (evlatlık), Sadi Kaddafi
Mesleği: Libya eski lideri, yazar
Aktif Yılları: 1969-2011
Hakkında
Muammer Kaddafi kimdir? Muammer Kaddafi, tarihe damga vuran liderlerden birisidir. 2 yıl boyunca Libya’yı yönetmiştir. Linç edilerek öldürülmüştür.
Asıl adı, Muammer Muhammed Ebu Münyar el-Kaddafi’dir. 7 Haziran 1942 tarihinde Libya’nın bir İtalyan kolonisi olduğu dönemde, ülkenin Akdeniz kıyısında yer alan Sirte isimli kentte dünyaya gelmiştir. Bedevi bir ailenin çocuğu olarak bir Bedevi çadırında büyümüştür. İlk ve ortaöğrenimini Sebha’da tamamlamıştır. Ardından Libya Üniversitesi’nde Tarih bölümü okumuş, 1963 yılında mezun olmuştur. Arap milliyetçi hareketinden etkilenip Mısır lideri Cemal Abdül Nasır’a hayranlık duymuştur. 1961 yılında Bingazi’de Askeri Akademi’ye katılmış, askeri eğitim almak için Birleşik Krallık’ta dört ay yaşamıştır.
Muammer El Kaddafi, Libya Gizli Servisi’ne rağmen 7000’in üzerinde yandaş toplamış ve Kral İdris el-Sunusi’yi devirme planları yapmıştır. 1969 yılında yüzbaşı rütbesiyle harekete geçen Kaddafi, Kral İdris’in Bursa’daki kaplıcalarda tedavi gördüğü süreçte Trablusgarp ve Bingazi’de rejimi yıkmak için faaliyette bulunmuştur. Bu gelişmeyle birlikte Kral’ın yeğeni veliaht El Rida tahttan vazgeçtiğini açıklamıştır. 1 Eylül 1969 tarihinde yapılan devrimle monarşi kaldırılıp Libya Arap Cumhuriyeti ilan edilmiştir. Kaddafi, 27 yaşında Devrim Komuta Konseyi başkanı ilan edilmiştir.
Muammer El Kaddafi, ilk olarak Libya’daki Amerikan ve İngiliz askeri üslerini kapatmayı emretmiştir. Libya’daki yabancı petrol şirketlerinin gelirlerini ülkeyle paylaşmasını talep etmiştir. Gregoryen takvimini İslami takvimle değiştirmiş, alkol satışını yasaklamıştır. ABD ve diğer batılı ülkeler ırkçılığa, sömürgeciliğe karşı çıkacağını açıklayan Kaddafi yönetimini tanımıştır. Devrik lider Cemal Abdül Nasır’ın izinden gitmeye başlamıştır.
Muammer El Kaddafi, 1969 yılının son ayında darbe girişimi olabileceğini fark etmesiyle 16 Ocak 1970’de yeni anayasayı çıkartmıştır. Bazı ülkelerde sol eğilimli hareketlere destek vermiş ve SSCB ile de yakın ilişkiler kurmuştur. Libya’daki azınlıkların mal varlığına el koyup göçe zorlamıştır. Cemal Abdül Nasır’ın ölümünden sonra Arap dünyasına önderlik etmek için girişimlerde bulunmuştur.
Topuklu kadın korumalardan oluşan kadrosuyla farklı bir tarzı yansıtan Kaddafi, kendisini Afrika kralı olarak görüyordu ve yurt dışına gittiğinde kostüm benzeri kıyafetler giyerek bir çadır kurmuştur. 1971 yılında Arap Cumhuriyetleri Federasyonu kurulmuştur. Fas ve Sudan’daki askeri darbeleri destekleyen Kaddafi, 1972 yılında Devrim Komuta Konseyi başkanlığı ve başkomutanlık dışındaki tüm görevlerinden ayrılmıştır. Başbakanlık görevine Abdülselam Callud’u getirmiştir. Dolaylı yoldan ülkeyi yönetmeye devam etmiştir.
1977 yılında ülkenin resmi adı Libya Sosyalist Arap Halk Cemahiriyesi olarak değiştirilmiştir. Genel Halk Kongresi genel sekreteri unvanını alan Kaddafi Mısır’ın Arap Birliği Örgütü’nden çıkartılması gerektiğini savunmuştur. 1980 yılında Filistin Kurtuluş Örgütü’nün başkanı ile anlaşmazlık yaşanmıştır. Kaddafi, İran-Irak savaşında İran’ı desteklemesi nedeniyle Amerika başkanı Ronald Reagan tarafından Batı ülkelerine terör yaymakla suçlanmıştır.
1982 yılında Kaddafi’ye karşı muhalif tepkiler artmıştır. İngiltere, Amerika ve Libya’daki diplomatların sınır dışı edilmelerine yönelik alınan kararlar gerginliği artırmıştır. 1986 yılında Libya’ya hava saldırısı yapılmıştır. 40 civarında kişiyle birlikte liderin 13 yaşındaki kızı hayatını kaybetmiş, eşi ve oğlu yaralanmıştır. Kaddafi, asıl teröristin ABD olduğunu vurgulamıştır.
Muammer El Kaddafi, Türkiye’ye önemli ölçüde petrol ihraç etmiş olsa da sonradan Türkiye’yi ABD ve İsrail ile yakınlaşmakla suçlamış, hatta Necmettin Erbakan’ı çadırında azarlamıştır. 1998 yılında Türkiye ile Suriye arasında gerginlik olduğu sırada Türkiye’nin Kürt ayrımcılığı yaptığını ve İsrail’in Suriye’yi işgal etmesine neden olduğunu savunmuştur. Türkiye’nin Suriye’ye saldırması halinde, Libya’daki Türk şirketlerini kapatıp Yunan şirketlerinin çalışmasına izin vereceklerini bildirmiştir.
Ölümü
2011 yılında Arap dünyasında protesto, ayaklanma ve silahlı isyanların yaşandığı Arap Baharı’nın etkisiyle ülkede iç savaş çıkmıştır. 23 Ağustos’ta Kaddafi rejimi yıkılmıştır. Trablus’un muhaliflerin eline düşmesinin ardından kaçmıştır. Sirte’de bir kanalizasyonda saklanırken yakalanmıştır. Libyalı yetkililer, 20 Ekim 2011’de Kaddafi’nin Libya’nın Sirte kenti yakınlarında öldüğünü duyurmuştur. Eski diktatörün ölüm haberiyle Libyalılar sokaklara dökülmüştür.
Muammer Kaddafi’nin linç edilerek öldürüldüğü, öldürülmeden önce “Siz günah işliyorsunuz, evlatlarım ben sizin babanızım” diyerek isyan ettiği görüntüleri basına yansımıştır. Kaddafinin cesedi “Afrika pazarı” adı verilen bir pazardaki soğuk hava deposunda tutulmuştur. İsteyenler Kaddafi’nin cesedi ile fotoğraf ve video çektirmiştir. Kaddafi, 25 Ekim 2011 tarihinde Sahra Çölü’nde bilinmeyen bir yere gömülmüştür.
Kaddafi’nin Çocukları
Muammer Kaddafi’nin en yaşlı oğlu eyfülislam Kaddafi, Sirte’de çatışma sırasında yaralı olarak yakalanmıştır. Libya ordusunda albay olarak görev yapmıştır. Hamis Kaddafi, Trabus muhaliflerin eline düşmüş ve öldürülmüştür. Ayşe Kaddafi, Kuzey Afrika’nın Claudia Schiffer’ı olarak anılıyordu. Irak devrik lideri Saddam Hüseyin’in de avukatlığını yapmıştır. Saadi Kaddafi Libya Futbol Federasyonu başkanlığı yapmış, film endüstrisinin de başında bulunmuştur.
Hannibal Kaddafi, kardeşi Muhammed Kaddafi’yle birlikte Cezayir’e kaçmıştır. Hamile kız arkadaşını dövmek ve 2005 yılında İsviçre’nin Cenevre kentinde bir otel görevlisine saldırıda bulunmakla suçlanmıştır. Muammer Kaddafi, Libya Olimpiyat Komitesi ve Libya Telecom’un başında bulunmuştur. NATO, Kaddafi’nin karargahını bombalayınca hayatını kaybetmiştir.
Muammer Kaddafi’yle 40 yıl evli kalan Safiye Kaddafi’nin 19 milyar sterlin ve 20 ton altına sahip olduğu iddia ediliyordu. Ailenin neredeyse tüm üyeleri Trablus’un muhaliflerin eline düşmesinin ardından Cezayir’e kaçmıştır.
Muammer Kaddafi Eserleri
- 1975 – Yeşil Kitap
- 1993 – Kadhafi parle: de l’Afrique, des femmes, de l’Islam
- 1996 – Escapade en enfer et autres nouvelles
- 1998 – Escape to Hell and Other Stories
- 2005 – My Vision
Muammer Kaddafi Sözleri
“Tüm dünyada Libya hariç hiçbir ülkede demokrasi yoktur.”
“Henüz şiddet uygulamadık. Bizim gücümüz Libya’daki vatandaşlarımızdır. Eğer bir gün güç kullanmak zorunda kalırsak, bunu uluslararası hukuka ve ve Libya kanunlarına göre yaparız.”
“Eğer Libya, ABD ile savaşa girerse ki Allah esirgesin, siz her zaman benim bir oğlumsunuz.”
“Libya’ya karşı gelen herkes idam edilecek.”
“Küçük bir ABD eyaletinden gelen Bill Clinton, kötü bir insan olmadığı gibi herhangi bir düşmanlık duygusu da beslemiyor.”
Videoları
Fotoğrafları
