Mantar Zehirlenmesi Nedir? Belirtileri Nelerdir?
Mantar zehirlenmesi, belirli mantar türlerinin içeriğinde yer alan çeşitli toksinlerin sebep olduğu bir durumdur. Amanita phalloides olarak da bilinen tür, mantar zehirlenmesinin en büyük rastlanılan türüdür. Toksinler başlangıçta şiddetli karın krampları, kusma ve ishale sebep olur. Daha sonra karaciğer ve böbrek yetmezliğine kadar yol alabilir.
Mantar Zehirlenmesinin Belirtileri Nelerdir?
Zehirli mantarlar, her biri yeterince fazla alındığında ölüme sebep olabilecek en az iki farklı türde toksin içermektedir. Zehirli mantarların içeriğinde bulunan bazı toksinler, bu zamana kadar keşfedilen en tehlikelileri arasında yer almaktadır. Amatoksinler olarak bilinen bir grup zehir, hücre çoğalmasının temeli olan DNA üretimini engeller.
Bu, birçok hücrenin, özellikle de karaciğer, böbrek ve bağırsaklarda olduğu gibi sıklıkla çoğalanların ölümüne yol açar. Diğer tür zehirli mantarlar, kas kasılması için gerekli proteinleri etkiler. Bu nedenle belirli kas gruplarının performans gösterme yeteneğini büyük ölçüde azaltır.
Mantar zehirlenmesinin belirtileri farklı aşamalarda ve zamanlarda meydana gelebilmektedir. Bu aşama ve evreler şunlardır;
- 1. Aşama: Bulantı, karın krampları, kusma ve şiddetli ishal, mantarı tükettikten 6 ila 24 saat arasında ortaya çıkar ve yaklaşık olarak 24 saat sürer. Bu belirtiler dehidrasyona ve tansiyon düşmesine sebep olabilir.
- 2. Aşama: 1-2 gün süren belirtilerin azalma dönemidir. Bu süre zarfında hasta kendini zehirlenmenin ilk zamanlarına nazaran daha iyi hissetmektedir. Fakat yapılan kan testleri böbrek ve karaciğer hasarlarına dair bazı kanıtlar göstermeye başlar.
- 3. Aşama: Böbrek ve karaciğer yetmezliği bu noktada ortaya çıkar. Yaklaşık olarak bir hafta içinde ölüme sebep olabilir. Bu evrede 2-3 hafta içerisinde iyileşmeler de gerçekleşebilmektedir.
Mantar Zehirlenmesi Teşhisi
Pek çok durumda, hastanın yakın zamanda mantar tüketmiş olması, belirtileri nedeninin en büyük ipucudur. Ayrıca, kalan mantarların mikolog olarak adlandırılan bir mantar uzmanı tarafından incelenmesi, zehirlenme teşhisi için büyük önem taşımaktadır. İncelemeler sonrasında, alfa-amantin olarak bilinen toksin, zehirli mantarları yemiş bir kişinin kanında, idrarında ya da midesinde bulunmaktadır. Bu toksinlerin insan vücudunda bulunması dahilinde zehirlenme teşhisi konulmuş olur.
Bazı yiyecekler yıkanmaları sonucunda da bozulmakta ve zehir üretebilmektedir. Hangi besinleri yıkayıp yıkamayacağınızı öğrenmek için “Yıkanması ve Yıkanmaması Gereken Yiyecekler Nelerdir?” adlı yazımızı okuyabilirsiniz.
ÖNEMLİ..! Mantar zehirlenmesi, ölüm ile sonuçlanabilecek çok ciddi bir zehirlenme durumudur. Sizlere aktarmış olduğumuz bilgiler kesinlikle tedavi ve teşhis amaçlı değil bilgilendirme amaçlıdır. Mantar zehirlenmesinden şüphelenmeniz durumunda en yakın sağlık kuruluşuna başvurmanız gerekmektedir.