Ayda Deprem Araştırmaları
Bilim insanları dünyada olduğu gibi Ayda da deprem olup olmadığı üzerine araştırmalar yaptılar. Gerçekleştirilen araştırmalar sonucunda deprem olduğunun kanıtı bilimsel yollar ile ortaya çıkmıştır. Söz konusu araştırma esnasında Apollo projesi ile birtakım kanıtlar elde ettiler. Aya ulaşan uzay insanları sismograf denilen sarsıntıları kaydetmeye yarayan aygıtları ayın yüzeyine yerleştirmişlerdir.
Ayda meydana gelen sarsıntıları kaydederek çok çabuk dünyaya iletecek şekilde tasarlanmıştır. Bu cihazların dört tanesi 1977 yılının sonuna doğru elde edilen bilgileri dünyaya göndermişlerdir. Bu sismografları sırası ile Apollo 12.14.16’nın astronotları yerleştirmişlerdir.
Aydaki Sarsıntılar
Bu alet ile dünyaya iletilen bilgiler ışığında, Ayda üç türlü sarsıntının varlığı ortaya çıkmıştır. İlk sarsıntı jeolojik etkenli yani bizim bildiğimiz yaşadığımız deprem, diğeri ise dünyanın çekim kuvvetinden ortaya çıkan yani ayın çekiminden dolayı dünyada oluşan gelgitin oluşumundan kaynaklanan deprem biçimidir.
Dünya genelinde sularda defalarca kez gelgit olayı yaşanmakta ve bu gelgit olayı bilindiği üzere yalnızca suda olmamaktadır. Dünyanın katı yapısında meydana gelmesi ile ayda depreme ulaşmaktadır. Üçüncüsü yani en önemlisi göktaşlarının ayın yüzeyine çarpmasından ötürü oluşan sarsıntıdır. Ayın çevresinde atmosfer olmadığından dolayı uzaydan gelen göktaşlarının önüne herhangi engel olmadığı için hızlı bir şekilde Ayın yüzeyine çarpmaktadır. Bu da hissedilir oranda sarsıntıya neden olmaktadır.
1977 yılının Temmuz sonuna doğru, 8 yıl süresince sismografar 12032 adet sarsıntıyı kayıt etmişlerdir. Ayda 12032 sarsıntının 32 tanesi birinci tür sarsıntı, yani bildiğimiz tür olan jeolojik nedenli, 2800 tanesi ikinci tür deprem bir başka deyişle gelgit olaylarından ortaya çıkan deprem, 1700 tanesi üçüncü tür sarsıntı yan göktaşlarından dolayı meydana gelen sarsıntı türü, 7500 tanesi de henüz herhangi bir sınıfa konulamamıştır.
13 Mayıs 1972 tarihinde meydana gelen sarsıntıyı Ayda bulunan 4 sismograf kaydederek dünyaya iletmiştir. Elde yer alan bilgilerin incelenmesi, söz konusu sarsıntının Ay yüzeyine düşen ve birkaç ton ağırlığında olan bir göktaşından ortaya çıkmıştır. Çarpışmanın şiddeti o denli yüksekti ki birkaç tondan oluşan bir göktaşından meydana geldiği belirlenmiştir. Bilim insanları çarpışmanın şiddetini 200 ton dinamitin patlaması ile elde edilebileceği hesaplanmıştır. Sarsıntının yarattığı şiddetle uzaya fırlayan göktaşları 140 km yarıçapındaki bir alana saçılmıştır.
Ayda oluşan deprem her yıl kendisini tekrar etmektedir. Nisan ve Haziran aylarında sarsıntıların sayısı oldukça artmaktadır. Ayın yüzeyinde 100 k olan bir alanın üzerine her üç günde bir gök taşı düşebilmektedir. Ancak bunun nedeni birçok araştırma gerçekleştirilse de yine de bulunamamıştır. Dünyanın çevresini saran atmosfer bizleri gök taşlarından ne şekilde koruduğunu ispatlamaktadır. Gökyüzünden her gün her an gök taşı düşme olasılığı insanoğlun ne denli bir korkuya sevk edeceğini tahmin etmek çok da zor olmaz. Buna ek olarak depremin şiddetine nasıl karşı konulurdu o da apayrı bir muamma.
Ayda Deprem Olur mu ?
