Aşık Veysel Kimdir?

Yiğit Öğrük8 Nisan 2024

512

Tam adı: Veysel Şatıroğlu
Doğum tarihi: 25 Ekim 1894
Doğum yeri: Sivas /Şarkışla
Ölüm Tarihi: 21 Mart 1973
Ailesi: Gülizar Şatıroğlu (Annesi) Ahmet Şatıroğlu (Babası)
Çocukları: Ahmet Şatıroğlu, Hayriye Özer, Zekine Şatıroğlu, Bahri Şatıroğlu, Menekşe Şatıroğlu Süzer
Torun: Çiğdem Özer
Mesleği: Şair, Müzisyen
Aktif Yılları: 1930- 1073

Hakkında

Aşık Veysel kimdir? Veysel Şatıroğlu ya da lakabı ile Aşık Veysel. Türk Halk ozanıdır. Avşar boylarından Şatırlı obasına mensuptur. Aşık Veysel Şatıroğlu, Sivas’ın Şarkışla ilçesinin Sivrialan köyünde 1894 yılında dünyaya gözlerini açtı. Babası “Karaca” lakaplı Ahmet adında bir çiftçi annesinin adı ise Gülizar’dı. Veysel’in iki kız kardeşi o dönem yörede yaygın bir hastalık haline gelen çiçek hastalığına yakalanarak hayatlarını kaybetmiştir.

Aşık Veysel de yedi yaşındayken aynı hastalığa yakalanmış akabinde iki gözünü de kaybetmiştir. Gözlerini kaybetmesi ile ilgili kendisinin anlatımı şöyle:

” Çiçeğe yatmadan evvel anam güzel bir entari dikmişti. Onu giyerek beni çok seven Muhsine kadına göstermeye gitmiştim. Beni sevdi. O gün çamurlu bir gündü, eve dönerken ayağım kaydı ve düştüm. Bir daha kalkamadım. Çiçeğe yakalanmıştım… Çiçek zorlu geldi. Sol gözümde çiçek beyi çıktı. Sağ gözüme de, solun zorundan olacak, perde indi. O gün bugündür dünya başıma zindan.”

Babası çiftçi Ahmet’in Aşık Veysel’e oyalanması adına almış olduğu bağlamayla ilk olarak başka ozanların türkülerini çalmaya başladı. 1930 tarihinde Sivas’ta Maarif Müdürü olarak görev yapmakta olan Ahmet Kutsi Tecer ile Kutsi Bey’in düzenlemiş olduğu şairler gecesinde bu ünlü iki isim ile tanışma fırsatı yakaladı. Kutsi Bey’in verdiği destek ile birçok ili gezme şansını yakaladı.

Aşık geleneğinin son ve önemli temsilcilerinden olan Aşık Veysel, bir dönem hemen hemen tüm Türkiye’yi gezerek Köy Enstitüleri’nde söz öğretmenliği yapmıştır. 1965 yılında çıkarılan özel bir kanunla maaşa bağlandı. 1970’li yıllarda Esin Afşar, Hümeyra, Fikret Kızılok, Gülden Karaböcek ve Selda Bağcan gibi kimi sanatçılar Aşık Veysel’in deyişlerini çeşitli düzenlemeler yaparak yaygınlaşmasını, herkesin farkında olmasını sağladı. Şarkışla’da düzenli olarak her yıl adına şenlikler düzenlenir.

Eserlerinde dili ustalıkla kullanır ve Türkçesi yalındır. Yaşama sevinci ile hüzün, umutsuzluk ile iyimserlik şiirlerinde iç içe bir hal almıştır. Toplumsal olaylar, doğa, din ve siyasete ince taşlamalar yönelttiği bazı şiirleri de mevcuttur. Şiirleri: Deyişler “1944”, Sazımdan Sesler “1950” Dostlar Beni Hatırlasın “1970” adlı kitaplarında bir araya geldi. 1973 yılında yakalandığı akciğer kanseri sonucunda hayatını kaybetti.

Ölümünün ardından Bütün Şiirleri “1984” adı ile eserleri tekrar yayınlanmıştır.

Aşık Veysel BAZI AŞIK VEYSEL ŞİİRLERİ

Uzun İnce Bir Yoldayım

Uzun ince bir yoldayım
Gidiyorum gündüz gece
Bilmiyorum ne haldeyim
Gidiyorum gündüz gece
Dünyaya geldiğim anda
Yürüdüm aynı zamanda
İki kapılı bir handa
Gidiyorum gündüz gece

Kırkdokuz yıl bu yollarda
Ovalarda dağlarda çöllerde
Düşmüşüm gurbet ellerde
Gidiyorum gündüz gece

Şaşar Veysel iş bu hale
Kah ağlaya kah güle
Yetişmek için menzile
Gidiyorum gündüz gece