Tam adı: Muizzüddin Ebul Feth
Doğum tarihi: 6 Ağustos 1055
Doğum yeri: İsfahan, İran
Boyu:–
Ailesi: Alpaslan
Eşleri: Terken Hatun (İbrahim Tamgaç Han’ın kızı, Ahmed, Davud, I. Mahmud ve Mah Melek Hatun’un annesi), Zübeyde Hatun (Emir Yakuti’nin kızı, Berkyaruk’un annesi), Taceddin Seferiyye Hatun (Cariye kökenli, Muhammed Tapar ve Ahmed Sencer’in annesi)
Çocuk (ları): Cevher Hatun, Mah Melek Hatun, Seyyide Hatun, Ahmet, Davud, Berkyaruk, Muhammed Tapar, Ahmed Sencer, 1. Mahmut, Tuğrul, Emir, Humar
Mesleği: Padişah
Aktif Yılları: 1064-1092
Hakkında
1.Melikşah asıl adı ile Muizzüddin Ebul Feth, 1055 yılında İsfahan’da dünyaya gelmiştir. Çocukluğu İsfahan ve civarında geçen Sultan 1. Melikşah’ın babası Büyük Selçuklu Devleti’nin ikinci sultanı Alpaslan’dır. 1. Melikşah, babası Sultan Alparslan tarafından özel olarak yetiştirilmiştir. 9 yaşındayken Büyük Selçuklu Devleti’nin veziri Nizamülmük’ün yanında savaşa katılmıştır.
Devlet işlerinde yetiştirilen 1. Melikşah 10 yaşında Karahanlılar Han’ının kızı Türkan Hatun ile evlendirilmiştir. Küçük yaşta Gürcistan seferine katılıp bazı kalelerin alınmasını sağlayan 1. Melikşah büyük kardeşleri olmasına rağmen cesareti ve zekâsı sebebiyle 1066 yılında veliaht ilân edilmiştir. Sultan 1. Melikşah, veliahtlığı esnasında Harizm, Huzistan, Rey, Şiraz ve İsfahan’da bulunmuştur.
1071 senesinde babası Alparslan ile birlikte Suriye’ye sefere çıkan 1.Melikşah, Bizans İmparatoru Romen Diyojen’in Anadolu’da ilerleyişini durdurmak ve bastırmak için kuzeye yönelerek Malazgirt Meydan Muharebesini yapmıştır. Malazgirt Meydan Muharebesi esnasında Suriye’de Halep’te kalmıştır.
1.Sultan Melikşah hükümdarlığı
1.Sultan Melikşah, babasının ölümü üzerine henüz 18 yaşındayken 1072 yılında Selçuklu Sultanı olarak ilân edilmiş ve Selçuklu ordusu başına geçmiştir. Sultan 1.Melikşah, Sultan Alpaslan döneminde vezirlik makamına getirilen Nizamülmülk’ün görevine devam etmesine izin vermiştir. Büyük Selçuklu Devleti’nin, en parlak ve güçlü dönemi Sultan 1.Melikşah hükümdarlığı dönemi olmuştur.
Saltanatının ilk iki yılını ülke sınırlarını korumakla geçiren 1.Sultan Melikşah, kendisinin hükümdarlığını kabul etmeyen amcası Kirman meliki Kavurd’u yenerek esir etmiş ve idam etmiştir. Karahanlılardan Semerkant hanı olan Şemsülmülk Nasr l ve Gaznelilerle savaşan 1.Sultan Melikşah, 1074 yılında Batı Karanlı Hanlığı’nı Selçuklulara bağlamıştır. 1075’te Kafkasya’ya yönelerek Gürcistan’ın bazı bölgelerini ele geçirmiştir. Kafkasya’ya üçüncü seferinde Kafkas Dağları’ndan Hazar Denizi’ne kadar olan geniş bölgeyi Selçuklu sınırlarına katmıştır.
1.Sultan Melikşah, kardeşi Tutuş’u Suriye melikliğine atadı. Suriye meliki Tutuş, Sultan Melikşah’a isyan eden Atsız’ı yakalayıp boğdurdu ve Suriye Selçuklu Sultanlığı’nın ilk sultanı oldu. Diyarbakır’ın ele geçirilip Mervaniler Devleti’nin yıkılmasının ardından Suriye seferine çıkan Sultan Melikşah Antalya’da Akdeniz’e dayanmıştır. Akdeniz’de aldığı kumu İran’a götürüp babası Alp Arslan’ın kabrine serpmiş ve şu sözleri kullanmıştır: “Babacığım! İşte sana müjde, oğlun Allah’ın izniyle dünyayı baştan sana fethetmiştir.”
1.Sultan Melikşah’ı Kim Öldürdü?
1.Sultan Melikşah’ı kimin öldürdüğü bilgisi kaynaklarda farklılık gösterir. Kimi kaynaklara 1.Sultan Melikşah Bağdad’da sürek avının sonrasında hastalanarak hayatını kaybetmiştir. Çoğu kaynak ise Batınîler’le mücadele içindeki Sultan Melikşâh’ın Semarkand sultanının kızı olan karısı tarafından zehirlenerek öldürüldüğünü belirtir.
Videoları
Fotoğrafları
