Temerrüt faizi borsanın hayatımızda büyük oranda yer kaplamasıyla birlikte sıklıkla karşılaşılan bir kavram haline geldi. Bu faiz çeşidi borçlu kişilerin taahhütlerinin gerektirdiği ödemeleri yapmadığı durumlarda ya da belirlenen zaman zarfında menkul kıymet teslimatlarını gerçekleştirmediklerinde mevcut borçlarına eklenen faizdir.
Borçlu olan kişiler borçlarını belirtilen sürelerde gerektiği gibi ödemediklerinde mevcut borçlarına temerrüt faizi eklenir. Ancak borçların ödenmediği durumlarda karşılaşılan durumlar bunlarla da sınırlı değildir. Aynı zamanda borçlu olan kişilerin kredi puanları düşürülebilir ya da haklarında yasal işlem başlatılmasına da neden olabilir.
Temerrüt Faizi Tanımı
Temerrüt faizi nedir sorusunun yanıtını tam anlamıyla anlamak için daha geniş bir perspektiften incelemek gerekmektedir. Basitçe tanımlayacak olursak gecikme faizi olarak da adlandırılabilir. Borçlu olan kişinin alacaklı kişiye borcu geç ödediğinde, geç ödenen sürenin karşılığı olarak ödenen faizdir.
Bu faiz çeşidinin kanunda yer almasının temel sebebi borçluların borç ödeme süresini geciktirmesini ve alacaklıyı mağdur etmesini önlemektir. Borçlu kişiler borçlarını belirtilen sürelerde ödemediğinde alacaklılar haklarında yasal işlem başlatarak borçlarının bir kısmını ya da tamamını alabilmektedir.
Temerrüt Faizi Neden Ortaya Çıkar?
Temerrüt faizi neden ortaya çıkar sorusu merak edilen konular arasında yer almaktadır. Bu faizin ortaya çıkmasında çeşitli nedenler etkilidir. İlk olarak borca faiz binmesindeki ana nedenlerden bir tanesi borçlunun ödeme davranışlarıdır. Borçlu olan kişinin borçlarını zamanında ödemiyor olması temerrüt faizi ödemesine neden olabilir.
Bunun yanı sıra alacaklı kişinin borç ödeme konusundaki uygulamaları da faizin ortaya çıkmasına neden olabilir. Ancak esas önemli nokta mevcut ekonomik koşullardır. Piyasada meydana gelebilecek herhangi bir durgunluk ya da faiz oranlarındaki ani artış bu durumu tetikleyen etkenler arasında yer almaktadır.
Temerrüt Faizinin Sonuçları Nelerdir?
Temerrüt faizi hem borçlu hem de alacaklı açısından çeşitli sonuçlar ortaya çıkar. İlk bakışta gecikme faizi uygulamasının alacaklı açısından avantajlı olduğu düşünülebilir. Ancak hem alacaklı hem de borçlu için riskli sonuçlar doğurmaktadır.
Gecikme faizinin alacaklıya kötü etkileri şu şekilde sıralanabilir:
- İlk olarak borçlu kişi alacaklının müşterisiyse alacaklının müşterileriyle olan genel ilişkileri sekteye uğrayabilir.
- Alacaklı kişi hem ana para borcunu hem de faizi alabilmek için hukuki işlemleri başlatmalıdır. Bu aşamada hukuki süreci başlatmak için gerekli olan masraflar alacaklı tarafından karşılanır. Bu durum ekonomik anlamda da alacaklıyı olumsuz etkileyen durumlar arasında yer almaktadır.
- Gecikme faizinin de borca eklenmesiyle borçlu maddi açıdan daha zor bir duruma düşebilir. Bu durum borçlunun ana parayı ödemesini daha da geciktirebilir.
Çoğu zaman gecikme faizi alacaklıyı hukuki anlamda güçlü bir konuma getirse de yukarıda bahsettiğimiz nedenler alacaklıyı da zor duruma düşürebilir.
Bunun yanı sıra gecikme faizinin borçlu açısından da oluşturduğu olumsuz sonuçlar mevcuttur. Bunları aşağıdaki gibi maddeleyebiliriz.
- İlk olarak gecikme faizi borçlunun toplam borcunun artmasına neden olur.
- Kredi puanı düşürülür ve kredi geçmişi zarara uğrar.
- Hukuki sürecin borçlu aleyhine sonuçlanması hukuki masrafları da borçlunun ödemesiyle sonuçlanabilir.
- Uygulanan faiz borçlunun ödeme kapasitesini aşarsa ekonomik açıdan ciddi sorunlara neden olabilir.
Bu nedenle borçluların gecikme faizi ödemeye maruz kalmadan borçlarını zamanında ödemeleri gerekmektedir.
Temerrüt Faizinden Korunma Yolları
Bilhassa borçluların temerrüt faizi ödemesine maruz kalmamaları için sözleşme öncesinde dikkat etmesi gereken belirli başlı noktalar bulunmaktadır. Gecikme faizine maruz kalınmaması için dikkat edilmesi gereken noktaları aşağıdaki maddelerde sırasıyla anlattık.
- Sözleşme: Hem borçlunun hem de alacaklının sözleşme içeriğini dikkatli incelemesi gerekmektedir. Borcun ödeme tarihi, ödeme koşulları ve benzeri durumların dikkatli şekilde değerlendirilmesi elzemdir. Öte yandan ilerleyen dönemlerde sözleşmede değişiklik yapılacaksa bunları not edin.
- Ödeme Takvimi: Borçlu kişinin aldığı borcu öderken uygun şekilde ödeme takvimi oluşturması önemlidir. Ödeme takvimi oluştururken mevcut ekonomik koşulları ve bütçeyi dikkate almak gerekmektedir.
- Alacaklıyla İletişim Halinde Olun: Bazı durumlarda istenmeyen nedenlerden dolayı ödemenin gecikmesi gibi durumlarla karşı karşıya kalınabilir. Bu gibi durumlar için alacaklıyla iletişim halinde olun. Gecikme faizine gerek kalmadan ek sözleşme veya anlaşmalarla ödemeyi erteletmeniz mümkün olabilir.
- Finansal Danışmanlık: Bu süreçte bir finansal danışmandan destek almak süreci daha rahat ve kolay bir şekilde atlatmanızı sağlayabilir.
Doğru ödeme disiplini ve uygun ödeme alışkanlıklarını sağlayarak temerrüt faizi ve benzeri sorunlarla karşılaşmadan borçlarınızı kolayca ödeyebilirsiniz.
Temerrüt Faizi İle İlgili Videolar
